Vəch

“Vəchlə” sözü kök etibarilə ərəb mənşəli “vəch” (“üz, sifət; yol, üsul, vasitə; səbəb”) sözündən yaranmış və –lə şəkilçisi ilə “yoluyla, üsuluyla, bir cür, surətlə” mənasını daşıyan zərfidir.

• Heç bir vəchlə – heç bir surətlə, heç bir yolla, qətiyyən, əsla.

         Məsələn: “Heç bir vəchlə buna razı ola bilmərəm.”

• Hər vəchlə – hər cür, istənilən vasitə ilə, nəyin bahasına olursa olsun.

         Məsələn: “Hər vəchlə bu işi başa çatdırmalıyıq.”

• Nə vəchlə – hansı üsulla, necə; səbəbi nədən.

         Məsələn: “Nə vəchlə bu qədər gec qalmısan?”

Yəni gündəlik danışıqda “vəchlə” zərfi çox vaxt “heç bir vəchlə” və “hər vəchlə” kimi ifadələrdə işlənərək “heç cür, qətiyyən” və ya “hər cür, mütləq” baxışlarını verir.

Etimoloji qeyd:
“Vəch” sözünün ilkin mənası “üz, sifət” olsa da, ədəbiyyat dilində “yol, vasitə, səbəb” mənasında da geniş istifadə olunub.